شوقی افندی، نوه دختری عبدالبهاء و سومین سرکرده بهائیت است که نزد بهائیان به عنوان «ولی امر الله» یا «شوقی ربانی» شناخته می شود؛ او در اروپا درس خواند و پس از تکمیل تحصیلاتش، در اروپا و امریکا عمر خود را گذراند.
شوقی افندی پس از عبد البهاء، نقش بسزایی در تحولات بهائیت دارد که به چند نمونه از آن اشاره می کنیم:
1. شوقی افندی سبب بازگشت بسیاری از مبلغین به نام بهائیت، از این تشکیلات شد که از جمله می توان به صبحی مهتدی، حسن نیکو و عبدالحسین آیتی اشاره کرد. آنان نه تنها از بهائیت بازگشتند، بلکه کتابهایی را در رد بهائیت نوشتند که از جمله می توان خاطرات زندگی صبحی، فلسفه نیکو و کشف الحیل آیتی اشاره کرد.
2. شوقی با زنی کانادایی به نام «روحیه ماکسول» ازدواج کرد که پس از او، زمام بهائیت را به دست گرفت و سبب شد که بهائیت به دو دسته تقسیم شوند:
أ. جناح انگلیسی پیروان روحیه ماکسول؛
ب. جناب امریکایی هواداران میس ریمی.[1]
3. شوقی تشکلیلات بهائیت را توسعه داد و به معبدهای قاره ای نظمی تازه ای بخشید.
4. او بر خلاف پدر، رابطه خود را با مسجد قطع کرد و سنت و لباس سنتی را کنار گذاشت.
5. همزمان با حکمرانی شوقی، اسرائیل نیز تأسیس شد و شوقی نیز رابطه ای دوستانه و تنگاتنگ با سرکردگان آن آغاز کرد.[2]
6. شوقی که می دانست فرزند و جانشینی ندارد، تصمیم گرفت مقر تشکیلاتیِ تازه ای برای بهائیت، به نام «بیت العدل» احداث کند و رسماً بهائیت را فرقه تشکیلاتی نماید.[3] او که ایجاد بیت العدل را در آغاز کار خود به همه بهائیان اعلام کرده بود، پس از 29 سال، اعضای 9 نفره بیت العدل را انتخاب کرد و تشکیلات بیت العدل را در کوه کرمل برپا ساخت و تصریح کرد که اقدامات روحانی و اداری باید بر مبنای لوح کرمل باشد.[4]
7. شوقی همچنین قوانینی را وضع کرد تا بتواند کسانی که از فرمان هایش سرپیچی می کنند را تنبیه کند، از این رو طرد اداری و روحانی را طراحی و اجرا کرد.
پانوشت:
1. ر. ک: تاریخ جامع بهائیت، ص 577 -579.
2. ر. ک: پیشین، ص 565 – 574.
3. ر. ک: پیشین، ص 576
4. اخبار امری، سال 109، شماره 105